Wstęp
Charakterystyka
Kopalnia w liczbach
Historia
Przed budową
Decyzja i projekt
Głębienie szybów
Budowa obiektów
Udostępnianie złoża
Fedrowanie
Likwidacja
Galeria
Artykuły
Kolej na kopalni
Geologia złoża
Budowniczowie
Zakład przeróbczy
Wspomnienia
Literatura
Historia najdawniejsza...przed powstaniem kopalni

Złożami "czarnego złota" jak niekiedy przyjęło mówić się o węglu, zalegającym na obszarze okręgu górniczego kopalni "Morcinek", zainteresowano się na długo przed powstaniem zakładu górniczego, bo już pod koniec XIX wieku, a to głównie z powodu bezpośredniego sąsiedztwa Karwińskiego Zagłębia Węglowego.

Najstarsze informacje o działaniach związanych z chęcią stwierdzenia zawartości złoża pochodzą z końca XIX wieku, kiedy to firma z Ostrawy przystąpiła do wykonania pierwszego odwiertu w Pogwizdowie, jednakże bez powodzenia. Kilka lat po tym wydarzeniu do prac na tym obszarze przystąpiły następne firmy: "Berg-u. Hüttenwerksgeselschaft", która w latach 1903-1909 wydrążyła otwór poznawczy "Pogwizdów XIII" na głębokość 1227 m oraz Towarzystwo Budowy Kopalni "Bruxer". Firma ta w latach 1911-1917 odwierciła w granicach obszaru górniczego "Kaczyce" pięć otworów: "Pogwizdów XI", "Otrębów 13", "Kaczyce D6", "Kaczyce D-17" i "Kończyce Wielkie XVIII".

Można przypuszczać, że chociaż dowiercono się do warstw karbońskich zawierających węgiel, to ze względu na dużą metanowość złoża, głębokość zalegania pokładów węgla i ówczesny stan zaawansowania techniki górniczej, nie podjęto decyzji o wybudowaniu w tym rejonie kopalni. Dokumentacja z tych odwiertów zachowała się - przez ponad 50 lat przeleżała w czechosłowackich archiwach i dopiero w 1962 roku strona czechosłowacka przekazała te dokumenty Państwowemu Instytutowi Geologicznemu.

Kolejną próbę zgromadzenia danych o złożu podjęła się niemiecka firma "Haniellueg", która w latach 1944-45 wierciła otwór nazwany "Kaczyce Górne IV/43", a który to nie został ukończony (drążenie przerwane na głębokości 1059,7 m) na skutek rychłego zakończenia II wojny światowej.

Masowa industrializacja, jaka nastąpiła w gospodarce narodowej po 1945 roku i nagły wzrost zapotrzebowania na węgiel energetyczny, a przede wszystkim koksowy, spowodowały wielkie zainteresowanie władz poszukiwaniem i udostępnianiem nowych pokładów węgla z rodziny ortokoksowych - głównie w nowo zagospodarowywanym Rybnickim Okręgu Węglowym.

Mapa otworów wiertniczych wykonanych do lat 60. XX wieku

Już w 1953 roku Przedsiębiorstwo Poszukiwań Nafty i Gazu odwierciło otwór "Kończyce Wielkie I" do głębokości 1206 m. Sześć lat później przystąpiono do wiercenia otworu "Brzezówka IG-1", który osiągnął głębokość 1551,9 m z pełnym zakresem badań karotażowych (określenie granic i rodzaju przewiercanych warstw).

Na podstawie wyników uzyskanych z dotychczas przeprowadzonych odwiertów oraz przekazanych przez stronę czechosłowacką dokumentów dotyczących rozpoznania geologicznego na podstawie odwiertów wykonanych na początku XX wieku, Państwowy Instytut Geologiczny opracował w 1962 roku "Dokumentację geologiczną złoża węgla kamiennego "Brzezówka - Kaczyce" w kategorii C2".

Ponieważ wyniki badań zawarte w dokumentacji geologicznej wskazywały na duże zasoby bilansowe węgla kamiennego w trójkącie obejmującym miejscowości Kaczyce - Pogwizdów - Kończyce, ówczesne kierownictwo Rybnickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego optowało za wybudowaniem kopalni w tym rejonie, jednakże z uwagi na zewnętrzne uwarunkowania decyzję odłożono na czas nieokreślony. Dopiero w drugiej połowie lat 70-tych, już w innych warunkach makroekonomicznych zdecydowano się na wybudowanie we wsi Kaczyce kopalni węgla kamiennego noszącej nazwę miejscowości, na terenie której miała powstać.