Zakład przeróbczy
Zgodnie ze "Studium budowy kopalni węgla kamiennego Kaczyce - etap I" nie przewidywano budowy zakładu przeróbki mechanicznej węgla zlokalizowanego przy zakładzie, gdyż w tym czasie projektowano centralny zakład przeróbczy dla wszystkich nowych kopalń rejonu południowo-rybnickiego ROW w Pawłowicach.
Ta koncepcja uległa zmianie już niespełna po trzech latach od rozpoczęcia prac budowlanych (styczeń 1981 roku) toteż ZTE budowy zakładu przeróbczego zostały zatwierdzone przez MGiE w marcu 1982 roku, a projekt techniczny w latach 1983 - 1985.
Podobnie jak w przypadku zakładu wydobywczego, również w tym projekcie przewidziano dwuetapową budowę odpowiadającą aktualnej zdolności wydobywczej kopalni.
W "Morcinku" zastosowana technologia wzbogacania różniła się od tych dotychczas stosowanych w wyniku rozwoju konstrukcji maszyn przeróbczych umożliwiających selektywne kruszenie urobku oraz zastosowania osadzarek średnioziarnowych z jednej strony a z drugiej wzrostem najdrobniejszych klas ziarnowych oraz zwiększenia zawartości kamienia w urobku brutto w wyniku postępującej mechanizacji.
Zakład przeróbczy składał się z następujących obiektów:
- stacja przygotowania nadawy 50 - 0 mm,
- zbiornik węgla surowego o pojemności 7000 t,
- obiekt kompleksowy obejmujący sekcje trój- i dwuproduktowego wzbogacania
- suszarnia koncentratu
- zagęszczacze promieniowe wraz z pompownią
- zwały koncentratu o pojemności 20 000 ton węgla
- zbiornik produktu gotowego
- załadownia produktu gotowego
- załadunek węgla surowego i odpadów
- osadniki zrzutowe z pompownią
- magazyn odczynników
- do zakładu przeróbczego zaliczają się również budynki laboratorium chemicznego i ekspedycji kolejowej
Wzajemne rozmieszczenie obiektów zakładu przeróbki mechanicznej a także względem szybu I i II pokazano na rysunku poniżej. Należy przy tym podkreślić, iż zakład przeróbczy zlokalizowano w taki sposób by jak najmniej wpłynął on na lokalizację obiektów zakładu wydobywczego zaprojektowanych wcześniej.
Dane ilościowo-jakościowe charakteryzujące produkcję przeróbki pokazano w tabeli poniżej:
Wyszczególnienie | Wartość |
Nadawa brutto | 100% |
Ilość wydzielonych odpadów | 45% |
Produkcja netto | 55% |
Uzysk węgla wsadowego do brutta/netta | 50%/92% |
Wychody brutto produktów końcowych
- koncentrat 20 - 0 mm
- przerosty 10 - 0 mm
- odpady 50 - 0 mm
| 50% 5% 45%
|
Wychody netto produktów końcowych
- koncentrat 20 - 0 mm
- przerosty 10 - 0 mm
| 92% 8%
|
Ogólne dane techniczne zakładu przeróbki dla I-go etapu pokazano poniżej:
Wyszczególnienie | Wartość | Dane wskaźnikowe na jedną tonogodzinę wydajności zakładu
|
Wydajność zakładu | 850 t/h | - |
Masa maszyn i urządzeń | 5000 t | 5,9 t |
Moc zainstalowana | 13 200 kW | 15,5 kW |
Kubatura budynków | 230 000 m3 | 270 m3 |
Zatrudnienie | 240 osób/d | 0,28 osób |
Według projektu zużycie podstawowych materiałów technologicznych przedstawiało się następująco:
odczynnika flotacyjnego - 6 t/d,
paliwa do suszarek - 90 t/d,
flokulanta - 0,1 t/d,
świeżej wody do procesu - 850 m
3/d.
Pod względem technologicznym zakład przeróbczy składał się z następujących sekcji:
- przygotowania nadawy o uziarnieniu 50-0 mm,
- trójproduktowego wzbogacania klasy 50-0,5 mm w osadzarce,
- dwuproduktowego wzbogacania klasy 0,5-0 mm metodą flotacji oraz obiegu wodno-mułowego,
- suszenia koncentratu 0,5-0 mm,
- magazynowania i załadunku produktów wzbogacania.
Poniżej pokazano uproszczony schemat technologiczny zakładu:
Zakład przeróbczy kopalni "Morcinek" wyposażono w maszyny i urządzenia wyłącznie produkcji krajowej o łącznej masie 5000 ton. Tabela poniżej zawiera spis podstawowych maszyn i urządzeń zastosowanych w sekcjach i operacjach technologicznych:
Sekcja technologiczna | Operacja technologiczna | Maszyny i urządzenia | Liczba maszyn lub urządzeń |
1. Sekcja przygotowania nadawy 50-0 mm | 1. klasyfikacja przedwstępna fi 50 mm 2. selektywne kruszenie klasy + 50mm
| przesiewacze wibracyjne WK1-2,6X5 kruszarki bębnowe typu KB-3,2X5
| 2 2 |
2. Sekcja trójproduktowego wzbogacania klasy 50-0,5 mm | 3. częściowe odmulane nadawy 50-0 mm
4. wzbogacanie klasy 50-0,5 mm
5. klasyfikacja koncentratu na klasy 50-20 i 20-0,5 mm
6. kruszenie koncentratu 50-20 mm na klasę 20-0 mm
7. wstępne odwadnianie koncentratu 20-0,5 mm
8. końcowe odwadnianie koncentratu 20-0,5 mm
9. kruszenie półproduktu na klasę 10-0 mm
10. końcowe odwadnianie półproduktu 10-0 mm
11. końcowe odwadnianie odpadów 50-0,5 mm
| sita łukowe
osadzarka typu OS36-D3
przesiewacze wibracyjne typu WP1-1,8X5
kruszarki pierścieniowe typu UP-1000X1000
sito odwadniające BISO o średnicy 2800 mm
wirówki wibracyjne WOW-130
kruszarki młotkowe 800X800
odwadniarka typu NAEL-3A
przesiewacze wibracyjne WP1-1,8X5
| 2 1 2
2
1
3 2 2 2 |
3. Sekcja dwuproduktowego wzbogacania klasy 0,5-0 mm i obiegu wodno-mułowego | 12. klarowanie wód popłuczkowych
13. flotowanie mułu
14. odwadnianie koncentratu
15. klasyfikacja kontrolna odpadów
16. odwadnianie odpadów 0,5-0,3 mm
17. klarowanie zawiesin odpadów flotacyjnych
18. odwadnianie odpadów flotacyjnych 0,3-0 mm
| zagęszczacz promieniowy D=40 m
flotowniki typu IZ-12
filtry próżniowe FTC-150
cyklony D=700mm
przesiewacze wibracyjne typu WP1-1,8X5
zagęszczacz promieniowy D=40 m
prasy filtracyjne ROW-570
| 1 4 4 4 2
1 6 |
4. Sekcja suszenia koncentratu 0,5-0 mm | 19. suszenie koncentratu 0,5-0 mm | suszarki bębnowe typu ROW-2 | 3 |
5. Sekcja magazynowania i załadunku produktów wzbogacania | 20. magazynowanie koncentratu 20-0 mm
21. ważenie koncentratu
22. ważenie półproduktu 20-0 mm
23. podtaczanie pustych wagonów do załadunku
| zwałowarka ZOWA-3
wagi pojemnikowe o pojemności 90 t węgla
wagi pojemnikowe o pojemności 90 t węgla
ciągnik elektryczny CEZ-15-N
| 1 2
1
2 |
Większość urządzeń ciągu technologicznego mieściła się w obiekcie kompleksowym zakładu przeróbczego o wymiarach 67 m x 30 m x 40 m (długość x szerokość x wysokość) i kubaturze ponad 80 tys. metrów sześciennych.
Rysunki poniżej pokazują układy przestrzenne maszyn i urządzeń w sekcjach wzbogacania węgla klasy 50-0,5 mm i 0,5-0 mm:

Układ przestrzenny maszyn i urządzeń w sekcji wzbogacania klasy 50-0,5 mm

Układ przestrzenny maszyn i urządzeń w sekcji wzbogacania klasy 0,5-0 mm
Struktura przestrzenna zakładu przeróbczego charakteryzowała się:
- małą kubaturą zabudowy maszyn i urządzeń,
- minimalną długością dróg transportowych,
- maksymalnym wykorzystaniem transportu grawitacyjnego,
- łatwością obsługi oraz montażu i demontażu maszyn i urządzeń.
Niestety autorzy nie dysponują informacjami o modyfikacjach układu technologicznego zakładu przeróbki mechanicznej węgla kopalni podczas jej krótkiego życia (o ile takie miały miejsce).